żaglowiec z duszą i historią
W 2016 roku zaryła o dno, kończąc swój żywot na szwedzkich wodach niedaleko Falsterbo. Początkowo znana pod nazwą „Szkwał”, jako kuter ratowniczy Polskiego Ratownictwa Okrętowego, następnie przebudowana na jacht szkoleniowo-stażowy.
Sprowadzona niedawno do Polski, aktualnie przechodzi remont a jej szanse na lepszą przyszłość zaczynają się urzeczywistniać pod opieką Fundacji Dziedzictwa Morskiego.
Zjawa powstała w 1949r. w Szwecji. Początkowo, jako kuter ratowniczy pod nazwą m/s Szkwał pełniła służbę w Świnoujściu. Po zakończeniu pracy w świnoujskim oddziale Polskiego Ratownictwa Okrętowego została przekazana ówczesnemu Centrum Wychowania Morskiego i Wodnego ZHP. Po przebudowie powstał bardzo dzielny kecz bermudzki o nazwie s/y Zjawa IV.
Historia “Zjawy IV” sięga roku 1949, kiedy to powstał projekt kutrów ratowniczych dla Polskiego Ratownictwa Okrętowego. W Szwecji zbudowano wtedy dwie jednostki o dębowym poszyciu i pokładzie z drewna teakowego, które w latach 1950-1975 dzielnie służyły PRO. Ich konstrukcja była niezwykle mocna i wytrzymała, a szkielet z daglezji i grube poszycie gwarantowały wysokie bezpieczeństwo kutrów na morzu w każdych warunkach, nawet tych ekstremalnie ciężkich, gdy inne jednostki ratownicze nie mogły już realizować swoich zadań. Po wycofaniu ze służby w PRO jednego z nich, “Szkwał”, bo taką nazwę nosiła jednostka, przebudowany został na jacht, który obecnie znamy jako Zjawę.
Podczas przebudowy w 1983r. zmieniono takielunek, wysokość masztów i wnętrze kadłuba, pozwalając dawnemu kutrowi pływać pod nową, harcerską banderą ZHP, jako jacht wyprawowy, który swój pierwszy daleki rejs odbyła na Morze Czarne. Ostatni remont jachtu zakończył się w 2015r, a Zjawa otrzymała wtedy klasę oceaniczną i wyruszyła w wyprawę dookoła Atlantyku, by upamiętnić Władysława Wagnera. W drodze powrotnej, podczas ostatniego etapu podróży, statek osiadł na mieliźnie, by powrócić końcowo do Polski w marcu 2017r. na pontonie transportowym.
Po 4 latach od wypadku remontem Zjawy zajmuje się Fundacja Dziedzictwa Morskiego. Po przeprowadzeniu niezbędnych prac kadłubowych, dalszy remont toczyć się będzie na Przystani POLsail, nieopodal Twierdzy Wisłoujście.
